Home | bmn | bmn-medien | Laurentius Bonitz | Cordelia Berggötz | Discography | Eberhard Bonitz | Consulting | Projects | BeethovenQuartet | Chamber Music Society Basel | Echo Klassik 2007

Lieder der Maria Stuart | Zumsteeg, Loewe, Raff, Schumann, Elgar, Parker, Wagner

 Maria Stuart, con amore!

Het heeft de Schotse koningin Maria Stuart (ze ‘regeerde' al vanuit de wieg vanaf 1542, tot 1567) niet meegezeten. Maar de vaak spectaculaire gebeurtenissen die haar leven grotendeels hebben bepaald heeft wel een groot aantal kunstenaars tot belangrijke werken op het gebied van de dicht- en romankunst, toneelwerken en muziek geïnspireerd. De postume aantrekkingskracht tot deze bijzondere dame werd nog eens versterkt door het roemloze einde dat haar in 1587 ten deel viel: de dood door het hakblok. Zelfs een literaire grootheid als Friedrich Schiller (1759-1805) kon en wilde er niet van afblijven: zijn gelijknamige toneeldrama wordt met name in Duitsland nog regelmatig op de planken gebracht. Of neem Gaetano Donizetti's opera Maria Stuarda op een libretto van Giuseppe Bardari, dat weer rechtstreeks is afgeleid van die door Schiller geschreven tragedie. Intriges, de strijd om de macht én de strijd om het hart, de meest ‘dankbare' elementen van een willekeurig theaterstuk. Wat zeker ook tot de verbeelding sprak was dat zij wilde sterven met de kroon op haar gezalfde hoofd, een verzoek dat ‘barmhartig' werd ingewilligd. Vreemd genoeg heeft Verdi, bepaald niet afkerig van koningsdrama's, het onderwerp laten liggen. Het zou ongetwijfeld een excellente opera hebben opgeleverd, met daarin een belangrijke rol voor de slinkse wijze waarop Maria Stuart uiteindelijk het onderspit moest delven. 
Maar niet alleen het theater ‘ontdekte' Maria Stuart, zoals ook in deze nieuwe cd wordt weerspiegeld. Zeven liedcomponisten, waaronder niet de minste, die zich met verve aan het thema hebben gewaagd: Johann Zumsteeg (1760-1802), Carl Loewe (1796-1869), Joseph Joachim Raff (1822-1882), Robert Schumann (1810-1856), Edward Elgar (1857-1934), Horatio Parker (1863-1919) en zelfs Richard Wagner (1813-1883). Evident is dat de lotgevallen van deze manhaftige Schotse koningin ook het lied als inspiratiebron hebben gediend. Dat maakt deze cd sowieso extra waardevol, want dit is althans deels (Zumsteeg, Raff, Parker, Wagner) geen repertoire dat de weg naar veel liedzangers heeft gevonden. 
De titel van de cd, 'Lieder der Maria Stuart', verdient wel een nadere toelichting. Anders dan u misschien vermoedt zijn de gezongen teksten niet van Maria Stuart maar van Herder/Shenstone, Vincke, Tennyson en Béranger, naast teksten uit oud-Franse volkspoëzie en de reeds genoemde tragedie van Schiller. Waaraan gelijk moet worden toegevoegd dat Franziska Hirzel een aantal van deze liederen bij wijze van spreken boven zichzelf heeft uitgetild, daarin bijgestaan door de zeer geïnspireerde Tobias Schabenberger die bovendien een kostelijk instrument bespeelt: een vleugel uit 1874 van de ‘Königl. Sächs. Pianoforte-Fabrik' Julius Blüthner uit Leipzig. De in de Hans Huber-Saal in Bazel gemaakte opname laat het u allemaal meebeleven. Maria Stuart, con amore!

Link